SGK Bilgi

Tazminat Alma Şartları Nelerdir? 

05.08.2018
4.872
Tazminat Alma Şartları Nelerdir? 

Çalışanlar, belli bir süre çalıştıktan sonra iş yerlerinden ayrıldıklarında kıdem tazminatı adı altında, yıpranma bedeli de denilen bir miktar para alırlar. Tabi bu durum her ayrılma durumu için geçerli değildir. Kıdem tazminatı alabilmek için İş Kanunu’nda belirtilen kriterlere uygun bir ayrılma olmalıdır.  

Bunun birinci şartı, aynı iş yerinde en az 1 seneden beri çalışıyor olmak (grup şirketi ise farklı işlerde çalışılmış olabilir) ve 1475 sayılı kanunun 14. maddesindeki nedenlerden biriyle iş akdinin sona ermesi gerekmektedir.  

Kıdem tazminatı, çalışılan her yıl için 30 günlük brüt ücretin çarpmıyla ortaya çıkar. Ancak toplam çalışma süresi 1 yıldan az ise bunun karşılığında kıdem tazminatı ödenmez. 

İşveren, çalışanının iş sözleşmesini belirsiz süreli olarak feshettiğinde kıdem tazminatı ödemek zorundadır. Ayrıca işverenin ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı davranışı tazminat alma hakkı doğurduğu gibi bunun tersi durumunda yani çalışanın işverene karşı iyi niyet ve ahlak kurallarını ihlal ederse ve işveren tarafından iş akdi fesih edildiğinde kıdem tazminatı ödenmez. 

İş yerinden tazminat nasıl alınır? 

İşten ayrılan işçinin kıdem tazminatını alabileceği senaryolar şunlardır; 

  • Emekli olarak işten ayrılmak 
  • İşveren tarafından, İş Kanunu’nun 17. maddesi gereği işten çıkartılmak (işçinin bir kusuru yokken ve bildirimli olarak işten çıkarılma durumu) 
  • İşçi tarafından, İş Kanunu’nun 24. maddesi sebebiyle, haklı sebeplerle işi bırakmak (ücretin düzenli ödenmemesi, sigorta primlerinin verilmemesi, işverenin hakaret etmesi, tacize uğramak vb.) 
  • 4857 sayılı kanunun 25. maddesine gereğince işveren tarafından çıkarılmış olmak (derhal işten çıkarılma durumu) 
  • Kadınların evlenmesi halinde 1 sene içerisinde işi bırakmış olmaları 
  • Ölüm sebebiyle 
  • 08.09.1999’ten önce işe girme şartıyla, 3600 günü dolduranlar, istemeleri halinde, sosyal güvenlik kurumundan; “Kıdem tazminatı alabilir.” yazısı alıp, işverene verip aynı gün işi bırakma hakkına sahiplerdir. Herhangi bir ihbar süresini beklemelerine gerek de yoktur. 

İlginizi Çekebilir; İşsizlik Maaşı Başvurusu Gerekli Evraklar

İstifa edenler tazminat alabilir mi? 

Bir işçinin, İş Kanunu’nda belirtilen haklı sebepler dışında istifa ederek tazminat alma şansı yoktur. Hatta ihbar süresini göz ardı ederek iş bırakması durumunda işverene tazminat ödemek durumunda dahi kalabilir. 

Eğer işçi haklı sebeplerle istifa ediyorsa, kıdem tazminatını, fazla mesai ücretlerini, yıllık izini gibi tüm haklarını alabilir. 

İşçinin kıdem tazminatı alabilmek için sözleşmesini haklı feshedebileceği durumlar şunlardır; 

  • İşten muvazzaf askerlik görevini yapmak üzere ayrılmak 
  • Emekli olma (malulen ya da normal) sebebiyle işten ayrılmak 
  • Evlenen kadınların istemeleri durumunda resmi nikâh tarihinden itibaren 1 yıl içerisinde ayrıldıkları durumda 
  • Sağlık sorunlarından dolayı işten ayrılmak 
  • İşverenin ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı davranması 
  • Ölüm sebebiyle (Kıdem tazminatı mirasçılarına ödenir.) 

Kendi isteğiniz ile işten ayrılmak ve kıdem tazminatı alabilmek istiyorsanız, aynı işyerinde en az 1 yıldır çalışıyor olmanız gerekmektedir. 

tazminat-alma-sartlari-nelerdir

tazminat-alma-sartlari-nelerdir

Tazminat almak için kaç ay sigortalı olunmalı? 

İstifa ederek tazminat alabilmek için bir ihtimal daha var oda; 15 yıl sigortalı olup ve 3600 prim gününü dolduranlar işten ayrılarak kıdemini alabiliyor. Ama artık bunun da kapsamı genişledi. 

Mevcutta bu hak 8 Eylül 1999 öncesi işe girenleri kapsıyor ancak yeni düzenleme ile 9 Eylül 1999-30 Nisan 2008 arasında işe girenler 25 yıl 4500 gün prim,  1 Mayıs 2008 sonrası işe girenler ise 25 yıl 5400 gün primi doldururlarsa kıdemlerini alabilecekler. 

Böylece daha iyi şartlarda iş bulma imkânı olan işçiler, kıdem tazminatlarını alarak rahatlıkla iş değiştirebilecekler. 

İlginizi Çekebilir; Ülkeden Çıkış Yasağı Sorgulama

Askere giderken tazminat alınır mı? 

1475 sayılı İş Kanunu’nda belirtildiği gibi, çalışanın muvazzaf askerlik süresi gediğinde kendi iş akdini fesih edebilir ve bu durumda tazminat talebinde bulunabilir. 

Ancak askerlik nedeniyle de olsa işten kendinizi ayrılacağınız için ihbar tazminatı alma hakkınız yoktur. 

Bu konuda şöyle bir ayrıntı var; askerlik dönüşü işçi talep ettiği halde işveren kendisini aynı iş yerinde, aynı veya benzeri bir pozisyonda tekrar işe almazsa, 3 aylık ücreti tutarında bir tazminat ödemekle yükümlüdür. 

Bedelli askerlik yapanlar tazminat alacak mı? 

Bedelli askerlik düzenlemesinden yararlanacak işçiler 21 günlük temel askeri eğitim süresince ücretsiz izinli sayılacaklar. İş yeri tarafından işten çıkış yapılmayacağı için kıdem tazminatı alma hakları bulunmuyor. Ancak eğer askerlikten sonra tekrar aynı işyerinde başlanması düşünülmüyor ise Kıdem Tazminatı alınabilecektir. Aynı zamanda ücretsiz izinli sayılacak işçilerin sigorta primleri de yatırılmayacak. 

7000 Günü Dolduran Kıdem Tazminatı Alabilir Mi ?

3600 Günden Kaç Defa Kıdem Tazminatı Alınabilir ?

Kıdem ve İhbar Tazminatı Alabilme Şartları


ZİYARETÇİ YORUMLARI - 15 YORUM
  1. cansel dedi ki:

    11 yıldır aynı iş yerin de çalışmaktayım. ekim ayında doğum yapacağım doğumdan sonra çalışmayı düşünmüyorum. tazminatlarımı alabilmem için iş yerinin mi beni çıkarması gerekiyor başka türlü alamaz mıyım?

  2. Belgin dedi ki:

    2 yıldır aynı işyernde 6 ay çalışıp çıkışım yapılıp tekrar 6 ay çalışmak suretiyle çalışmaktayım.Toplam 1 senem doldu Bu senede 6 ay çalışıp 1.5 sene karşılığı kıdem tazminatı alabilirmiyim.Teşekkür ederim.

    1. SgkBilgi dedi ki:

      Merhaba Belgin Hanım,

      Çıkış -giriş yapılırken istifa şeklinde yapılıyor ise kıdem tazminatınız tehlikeye girer. Çıkış olmadan devamlı surette en az 1 yılı doldurmalısınız.

  3. İlhami Duman dedi ki:

    Merhaba 14 yol emekli sandığında çalışmışlığım var kürem tazminatı alabilirmiyim alırsam nasıl alabilirim, –
    -emekli sandığımdan emekli olabilirmiyim
    -SGK san nasıl emekli olurum teşekkürler

    1. SgkBilgi dedi ki:

      Merhaba İlhami Bey,

      süre şartlı sözleşmeli olarak memur kadrosunda değilseniz (uzman Çavuş gibi) emeklilik hakkını doldurmadan kıdem tazminatı alamazsınız. SSK dan emekli olabilmek için memuriyet başlangıcı ilk giriş sayılarak buna göre hesaplama yapılacaktır.

  4. murat dedi ki:

    Merhaba

    2 yıldır aynı işyerinde çalışıyorum.İlk 1 yıl mesailerimi ödediler sonra mesai ödemesi yapmadılar.Ayrıca şirketimizde 3 birim var aynı birimde çalışanlar ilk işe başladığımda lojistik biriminde idim mesai alıyordum daha sonra satınalma birimine gectim mesai vermiyorlar ama diğer arkadaşlar prim alıyor ve ben alamıyorum.Birde sözleşmemde olmayan ilçe dışı görevlere gidiyorum bu durumda kendim istifa etsem tazminat alabilirmiyim.

    1. SgkBilgi dedi ki:

      Merhaba,

      İlçe dışı görevlere gitmenizde iş akdine aksi bir durum görünmüyor. Tek tek her madde yazılması şart değil. İşin gereği ise kabul edilebilir. Tabi bunu ize yıldırma politikası olarak yapmıyorlar ise. diğer konulara gelecek olursak; Maaşınız asgari ücretin altında değil ise ücret nedeni ile fesih edemezsiniz. Aynı işi yapan diğer çalışanlara göre aynı haklara sahip değilseniz mobbing yapıldığına dair ispatınız var ise bunu da mahkemede ispatlayacak somut delillere sahipseniz yine iş akdinizi fesih ederek taminat isteyebilirsiniz. Ancak tüm bu durumları mahkemede ispat etmeniz gerekiyor. Yoksa yazık olur.

  5. Saliha dedi ki:

    Slm ben bir sene doldu işten ayrıldım kendi isteğim le maaş ve mesai para sını az veriyor diye tazminat alabilir miyim

    1. SgkBilgi dedi ki:

      Saliha Hanım merhaba,

      Eğer sigorta başlangıcını 1999 öncesi ve 3600 gün sigortanız varsa kendi isteğinizle de ayrılsanız tazminat alabilirsiniz. Ancak noterden haklı nedenele fesih ettiğinizi bildirerek iş akdinizi sonlandırsaydınız dava sonucu haklı çıktığınızda alabilirdiniz.

  6. UĞUR DEMİR dedi ki:

    merhaba,

    2006 iş başlangıcım var ve iş yeri türlü bahnelerle baskı yapmakta 3200 prim günüm var bu durumda taminat alabilirmiyim

    1. SgkBilgi dedi ki:

      Merhaba Uğur Bey,

      Kendi isteğinizle ayrıldığınızda kıdem tazminatı almanız mümkün değil. Ancak mobing uygulandığının kanıtlayıcı belge ve şahitleriniz var ise önce noterden itarla iş akdinizi fesih edip sonrasında dava açmanız gerekecek.

  7. Ali Osman dedi ki:

    İşyerinde 7 aydır çalışıyorum. Askerlik için ayrılıyorum. Kıdem tazminatı alabilir miyim.

    1. SgkBilgi dedi ki:

      Ali Osman Bey Merhaba,

      İşyerinizde henüz 1 yılı tamamlayamadığınız için kıdem tazminatı alamazsınız.

  8. özlem dedi ki:

    09/06/2004 yılından beri 4/aigortalı olarak çalışmaktayım .Tazminatımı alıp ayrılmak istiyorum emekli maaşı almayı beklemek istemiyorum. ne zaman bu hakka sahip olacağım.

    1. SgkBilgi dedi ki:

      Merhaba,

      1999 2008 arası sigorta başlangıcı olanlar kısmi emeklilik şartlarını sağladıklarında veya emeklilik için yeterli prim gün sayısını sağladıklarında tazminatlarını alarak işten ayrılabilirler. Bu günler ise 4500 gün 25 yıllık hizmet veya 7000 prim günüdür.